Jak układać sztućce na świątecznym stole. Krótki przewodnik po savoir-vivre
Nadchodzące święta Bożego Narodzenia sprawiają, że wiele osób już teraz zastanawia się, jakie potrawy przygotować na ten wyjątkowy czas. Z kolei podawanie w ramach jednego posiłku zupy, kilku dań oraz deserów często rodzi wątpliwości co to tego, jak prawidłowo układać sztućce na stole. Sprawdź nasz poradnik, aby w końcu przestać się martwić ułożeniem sztućców na Wigilię.
Jak układać sztućce? Savoir-vivre od kuchni
Podstawowa zasada nakrywania do stołu zakłada, że wszystkie sztućce powinny pochodzić z jednego kompletu. Zacznij od zastanowienia się, ilu gości zaprosisz. Warto zawczasu uzupełnić ewentualne braki w kuchennych szafkach, aby nie martwić się niedopasowanymi elementami na ostatnią chwilę. Jeżeli szukasz inspiracji, sprawdź komplety sztućców w ofercie EDAXO i wybierz te najlepiej dopasowane do Twojej zastawy.
Jeśli na stole stoi już zastawa, pora zastanowić się, jak układać sztućce na serwetce. Powinny być one ułożone według kolejności serwowanych posiłków od zewnątrz do wewnątrz. Jeżeli więc to zupa ma być pierwszą potrawą, najdalej odsunięta od talerza będzie łyżka. Jeśli jednak planujesz podawanie przystawek, to właśnie sztućce do niej powinny być najbardziej wyeksponowane.
Po lewej stronie talerza ułóż widelce, z prawej łyżkę i noże. Za talerzem powinny znaleźć się sztućce do deserów – łyżeczka nad widelczykiem, przy czym trzonek łyżeczki należy skierować w prawą stronę, widelczyka zaś w lewą. Na poniższej grafice przedstawiamy wizualizację, jak powinno to wyglądać.
Podpis: W ten sposób powinno prezentować się podstawowe ułożenie sztućców na stole, przy założeniu, że to zupa zostanie podana jako pierwsza.
Jak się układa sztućce? Przydatne wskazówki
Układając zastawę, pamiętaj o kilku prostych zasadach:
-
noże zwróć ostrzami w kierunku talerza;
-
łyżki ułóż wgłębieniami w górę;
-
widelce ułóż zębami w górę;
-
łyżeczki do herbaty i kawy połóż na talerzyku, na którym stoi filiżanka;
-
noże do masła powinny znaleźć się na osobnym elemencie zastawy.
Ja układać sztućce na talerzu przy mniej typowych potrawach?
Spożywanie zupy lub klasycznego domowego obiadu wydaje się intuicyjne. Co jednak w sytuacji, kiedy na stole pojawia się ryba albo owoce morza? Do tych potraw należy podać osobne widelce i ułożyć je po lewej stronie od zewnątrz. To samo tyczy się noża, który powinien znaleźć się po prawej stronie od zewnątrz.
Jak ułożyć sztućce na Wigilię lub inne wydarzenia wysokiej rangi?
Rygor stosowania reguł savoir-vivre zawsze warto dopasować do rangi wydarzenia. Z reguły na znacznie więcej potknięć przymykamy oko na drobnych uroczystościach. Nikt jednak nie chce czuć się skrępowany podczas kolacji wigilijnej, która większości z nas kojarzy się z wyjątkowo podniosłym nastrojem.
Zasady układania sztućców podczas ważnych wydarzeń są dokładnie takie same jak na co dzień, z tą różnicą, że sztućce do deserów podaje się na krótko przed ich serwowaniem. Nie znajdują się one na stole od samego początku.
Jeśli na stole pojawia się szkło, postaw je po prawej stronie u góry. Patrząc od góry do dołu, powinny być to:
-
kieliszek do wina czerwonego;
-
kieliszek do wina białego;
-
szklanka na wodę.
Podpis: Strategiczne ułożenie zastawy stołowej to jedno, ale ważne jest też dostosowanie jej pod kątem kolorystycznym w taki sposób, aby każdy element ze sobą współgrał tak jak na powyższej fotografii.
Odrębną kwestią pozostaje rozmieszczenie dań na stole, jeżeli jednocześnie pojawiają się na nim świąteczne dekoracje.Decyzja o tym, jak bardzo można zliberalizować zasady savoir-vivre, zawsze należy jednak do gospodarza. Rozważ na przykład rezygnację z tzw. podtalerzy lub ustaw jeden koszyczek na pieczywo zamiast kilku mniejszych talerzyków. Warto kierować się tutaj przede wszystkim sprawnością logistyki. Ciągłe krążenie z talerzami z lub do kuchni wprowadza niepotrzebny chaos.
Jak układać sztućce po posiłku? Wskazówki dla gości
Rozważania dotyczące ułożenia sztućców na stole często frapują nie tylko gospodarza, ale także gości. Wielu z nas zastanawia się, czy kiedy i w jaki sposób można odłożyć sztućce na talerz.
Jeśli chodzi o łyżkę do zupy, to po skończeniu dania pozostawia się ją w talerzu. Pozostałych sztućców po podjęciu należy używać do zakończenia posiłku. Nie powinno się ich odkładać na stół ani opierać o brzeg talerza. Jeśli chodzi o ułożenie noża i widelca, to obowiązują tutaj następujące zasady:
-
jeżeli oczekujesz drugiego dania, ułóż sztućce prostopadle, z widelcem skierowanym pionowo, zębami ku górze;
-
gdy skończyłeś jeść, sztućce ułóż równolegle, skierowane ostrymi końcami w górę;
-
jeśli danie uznałeś za wyśmienite, sztućce ułóż równolegle z ostrymi końcami skierowanymi w prawą stronę, widelec wyżej od noża;
-
kiedy chcesz zrobić przerwę, ale planujesz dokończyć danie, oprzyj końce sztućców o brzeg talerza w pozycji na godzinę „7:20”, gdzie widelec wskazuje godzinę, natomiast nóż minuty.
Oczywiście te zasady obowiązują w luksusowych restauracjach. Na kolacji wigilijnej w domu wystarczy najczęściej zwykła ustna komunikacja.
Podpis: Chociaż na zdjęciu sztućce ułożono niezgodnie z zasadami savoir-vivre, całość prezentuje się elegancko, a aranżacja wyraża szacunek gospodarza do gości. Stąd podkreślamy, że ranga posiłku nie zawsze wymaga sztywnego trzymania się reguł.
Na zakończenie mamy dla Ciebie dobrą wiadomość. Savoir-vivre jest uwarunkowany kulturowo, więc w każdym narodzie będzie wyglądał nieco inaczej. Nie chodzi jednak o to, aby kurczowo trzymać się norm narzuconych przez podręczniki, ale żeby ułatwić sobie życie i czuć się dobrze w towarzystwie.
Na etykietę przy stole składa się nie tylko teoria, ale przede wszystkim empatia i szacunek dla pozostałych biesiadników. Jeśli nie masz pewności, jak zachować się przy stole, zrób to, co podpowiada Ci zdrowy rozsądek. Istnieje całkiem spora szansa, że postąpisz dokładnie tak, jak wypada.